| آببند |
| فناوری راکتور- وسیلة تعبیه شده در کانال خنککنندة راکتور به منظور محدود کردن شارش خنک‌کننده. |
| پرتونگاری گاما |
| پرتونگاری با استفاده از تابش گامای یک چشمة پرتوزا. |
| تابش گاما |
| تابش الکترومغناطیسی گسیل شده در فرایند گذار هستهای یا نابودی ذره. |
| تکثیر گاز |
| فرایندی که به موجب آن، در یک میدان الکتریکی به اندازة کافی قوی، جفت یون‌های تولید شده در گاز توسط تابش فرودی، جفت یون‌های اضافی به وجود می‌آورند. |
| راکتور با خنککنندة گازی |
| راکتوری که با گاز به عنوان خنککنندة راکتور کار می‌کند. |
Gaseous Diffusion Process | |
| فرایند پخش گازی |
| جداسازی ایزوتوپها فرایندی برای جداسازی ایزوتوپها به وسیلة جریان گاز از درون غشاهای متخلخل. رجوع شود به: Diffusion Barrier |
| راکتور با خنککنندة گازی (مخفف) |
| راکتوری که با گاز به عنوان خنککنندة راکتور کار می‌کند. |
| زمان تولید |
| میانگین زمان لازم برای این که نوترون‌های حاصل از شکافت، شکافت‌های دیگری را تولید کنند. |
Genetic Effect Of Radiation | |
| اثر ژنتیکی تابش |
| تغییر مشخصة وراثتی که از تابش یونساز ایجاد می‌شود. رجوع شود به: Somatic Effect Of Radiation |
| تضعیف هندسی |
| کاهش کمیت تابشی، ناشی از اثر فاصلة موجود بین نقطة مورد نظر و چشمه (مانند قانون عکس مجذور فاصله در مورد یک چشمة نقطه‌ای)، بدون در نظر گرفتن تأثیر حضور هر مادة دیگر. |
| کمانش هندسی |
| |
| ایمن به طور هندسی |
| سیستم حاوی مواد شکافت پذیر ناتوان در پشتیبانی از واکنش زنجیره‌ای هستهای خودنگهدار، به واسطة ترتیب هندسی یا شکل مؤلفه‌ها. |
| هندسه |
| |
| دزسنج شیشهای |
| دزسنج فردی بر اساس آشکارساز فوتولومینسان.رجوع شود به:radiophotoluminescence ، Radiophotoluminescence Detector |
| حالت بحرانی کلی |
| حالت بحرانی که در سراسر قلب راکتور به دست می‌آید. رجوع شود به: Local Criticality |
| اتاقک دستکشدار |
| محفظه هوابندی شده و مجهز به دستکش‌هایی برای کار نمایان با مواد پرتوزا یا سمی. |
| ناپایداری شیوه G |
| یک ماکروناپایداری است و هنگامی بروز می‌کند که پلاسما به دلیل نیروی گرانشی (یا نیروی لخت معادل) در عرض خطوط میدان می‌لغزد. توجه ـ این ناپایداری در وضعیتی رخ می‌دهد که در غیر آن، ناپایداری گرانشی معمولی فلوت‌گونه، ظاهر نشود. |
| هندسة مناسب |
| اندازه‌گیری‌های تضعیف باریکه هندسه‌ای که در آن به منظور اندازه‌گیری سطح مقطع یک ماده، آن را طوری بین چشمه و آشکارساز قرار می‌دهند که پراکندگی از ماده نیز مانند جذب در ماده باعث کاهش آهنگ آشکارسازی شود. |
| گرم ـ گری |
| |
| گرم ـ راد |
| |
| ناپایداری گرانشی |
| یک ماکروناپایداری است و هنگامی بروز می‌کند که پلاسما به دلیل نیروی گرانشی (یا نیروی لخت معادل) در عرض خطوط میدان می‌لغزد. توجه ـ این ناپایداری در وضعیتی رخ می‌دهد که در غیر آن، ناپایداری گرانشی معمولی فلوت‌گونه، ظاهر نشود. |
| گری |
| |
| خاکستری |
| فناوری راکتور جذب بخش عمده، ولی نه تمام، نوترون‌های با انرژی مشخص که بر روی یک جسم یا یک محیط فرود می‌آیند. |
| سطح مقطع گروهی |
| میانگین وزنی سطح مقطع برای نوترون‌های یک گروه انرژی نوترون. |
Group Removal Cross-Section | |
| سطح مقطع برداشت گروهی |
| میانگین وزنی سطح مقطع، مشخصة یک گروه انرژی نوترون، که نشانگر برداشت نوترون‌ها از آن گروه توسط کلیة فرایندهاست. |
Group Transfer Scattering Cross-Section | |
| سطح مقطع پراکندگی انتقال گروهی |
| میانگین وزنی سطح مقطع، مشخصة گروه‌های انرژی نوترون، که نشانگر انتقال نوترون‌ها از یک گروه معین به گروه دیگر به وسیلة پراکندگی است.یادآوری ـ این سطح مقطع عنصری از ماتریس پراکندگی انتقال گروهی مربوط است. |
| مرکز هدایت |
| گداخت هستهای مرکز آنی چرخش یک ذرة باردار در میدان مغناطیسی به اندازة کافی قوی و تحت تأثیر آثار دیگر (مثلاً میدان الکتریکی). |
| ارزش G |
| شمار تغییرات شیمیایی مشخص در یک مادة تابش‌دیده که به ازای جذب ۱۰۰ الکترون ولت انرژی از تابش یونساز، تولید می‌شود.یادآوری ـ مواردی از این تغییرات شیمیایی عبارتند از : اتصال عرضی، تولید مولکول‌های ویژه و تولید رادیکال‌های آزاد. |
| اثر واهلش چرخشی |
| اثر به کار رفته برای افزایش انرژی ذرات پلاسما از طریق دمش مغناطیسی، در بسامدی نزدیک بسامد برخورد ذرات. یادآوری ـ در نتیجة ناوردایی بی‌دررو، طی نیم‌چرخة متناظر با افزایش میدان مغناطیسی، بخشی از افزایش انرژی عرضی ذرات در اثر برخورد به انرژی طولی تبدیل می‌شود؛ بنابراین در طی نیم‌چرخة بعدی که در آن شدت میدان کاهش می‌یابد، از معکوس شدن پدیده که کسب انرژی خالص توسط پلاسما را غیرممکن می‌سازد، جلوگیری می‌کند. |
| گرمسازی واهلش چرخشی |
| گرمسازی پلاسما بر پایة اثر واهلش چرخشی که در آن حرکت سیکلوترونی، توسط برخورد کاتوره‌ای می‌شود.یادآوری ـ تأثیر این پدیده در دماهای بالاتر پلاسما، به علت کاهش بسامد برخورد، کم می‌شود. |
| لایة نیممقدار |
| ضخامت ماده‌ای خاص که هرگاه در مسیر باریکة تابشی معین قرار گیرد، کمیت تابش مذکور را به نصف آن کاهش دهد. یادآوری ـ این ضخامت، گاهی برحسب جرم در واحد سطح بیان می‌شود. |
| ضخامت نیممقدار |
| ضخامت ماده‌ای خاص که هرگاه در مسیر باریکة تابشی معین قرار گیرد، کمیت تابش مذکور را به نصف آن کاهش دهد. یادآوری ـ این ضخامت، گاهی برحسب جرم در واحد سطح بیان می‌شود. |
| وسیله تنگش هسته ـ سخت |
| دستگاه تنگش تخلیه، دربرگیرندة یک رسانای برگشتی مرکز جامد، که در آن تخلیه در ناحیة حلقوی اطراف رسانا رخ می‌دهد. |
| آمایش آغازین |
| بازفرابری سوخت یکی از چندین گروه ممکن از مراحل در یک طرح معین بازفرابری سوخت با این هدف که سوخت‌های هستهای مختلف‌الشکل را به یک حالت مشخص فیزیکی و شیمیایی مناسب برای آمایش مشترک بعدی درآورد. |
| فیزیک بهداشت |
| دانش و تکنیک حفاظت در برابر تابش. |
| آب سنگین |
| آب تشکیل شده از ملکول‌هایی که درآنها به جای اتم هیدروژن، ایزوتوپ سنگین آن، دوتریوم قرار گرفته باشد. |
| راکتور آب سنگین |
| راکتوری که با آب سنگین به عنوان کندکننده کار می‌کند. |
| ته‌مانده |
| مقدار مادة هستهای که معمولاً بعد از تخلیه، در یک محفظه باقی می‌ماند. |
| ناپایداری حلزونی |
| نوعی ناپایداری كه هنگام عبور دادن جریان از میان پلاسمایی با توزیع چگالی مارپیچ كه به طور کامل در یك میدان مغناطیسی قرار گرفته است، رخ می‌دهد و منجر به تشكیل ابرهای یونی و الكترونی پیچی شكل می‌گردد كه در امتداد خطوط میدان در جهت‌های مخالف حركت كرده و موجب جدایی بار می‌شوند. این امر به نوبة خود، حركت‌های سوقی عرضی، میدان‌های الكتریكی و آشفتگی‌های فزاینده تولید می‌كند.یادآوری ـ این نوع ماكروناپایداری الكترواستاتیكی، مدی با مقیاس نسبتاً بزرگ و اعداد موج سمتی كوچك است. |
| ناپایداری موج مارپیچی |
| نوعی میکروناپایداری الکترومغناطیسی که شبیه به ناپایداری موج آلفون است؛ با این تفاوت که در بسامدهای نزدیک به بسامد سیکلوترونی یون که ناوردایی بی‌دررو برقرار نیست، رخ می‌دهد. |
| راکتور ناهمگن |
| راکتوری که در آن، مواد قلب طوری جدا از هم قرار دارند که مشخصه‌های نوترون آن را نمی‌توان با فرض توزیع همگن مواد در سراسر قلب به دقت تشریح کرد. |
| محصورسازی اچ اف |
| محصورسازی پلاسما با استفاده از فشار تابش یک موج الکترومغناطیسی با بسامد بالا. یادآوری ـ این فرایند اغلب با محصورسازی مغناطیسی همراه است (سرپوش HF). |
| سرپوش اچ اف |
| محصورسازی الکترومغناطیسی توسط میدان‌های با بسامد بالا (HF) که با روش‌های زیر ایجاد می‌شود:الف) عمل محصورسازی HF (فشارتابش)،ب) عمل توأم میدان مغناطیسی استاتیک غیریکنواخت و میدان‌های HF در تشدید سیکلوترونی الکترون.یادآوری ـ درحالت (ب)، که به ویژه در آرایش‌های باز استفاده می‌شود، یک انتقال تشدیدی توان HF به حرکت عمود بر محور آینه ای الکترون رخ می‌دهد که بازتاب به مرکز آرایش را ممکن می‌سازد. |
| موجودی نهان |
| پادمان موجودی مواد هستهای در یک کارخانه و یا قسمتی از کارخانه که برای اندازه‌گیری قابل دسترس نیست. |
High-Frequency Confinement | |
| محصورسازی بسامد بالا |
| محصورسازی پلاسما با استفاده از فشار تابش یک موج الکترومغناطیسی با بسامد بالا. یادآوری ـ این فرایند اغلب با محصورسازی مغناطیسی همراه است (سرپوش HF). |
| سرپوش بسامد بالا |
| محصورسازی الکترومغناطیسی توسط میدان‌های با بسامد بالا (HF) که با روش‌های زیر ایجاد می‌شود:الف) عمل محصورسازی HF (فشارتابش)،ب) عمل توأم میدان مغناطیسی استاتیک غیریکنواخت و میدان‌های HF در تشدید سیکلوترونی الکترون.یادآوری ـ درحالت (ب)، که به ویژه در آرایش‌های باز استفاده می‌شود، یک انتقال تشدیدی توان HF به حرکت عمود بر محور آینه ای الکترون رخ می‌دهد که بازتاب به مرکز آرایش را ممکن می‌سازد. |
| راکتور دما بالا |
| راکتوری که با گازهای بی‌اثر به عنوان خنککنندة راکتور کار می‌کند و برای تحمل دمای بالای خروجی خنککنندة راکتور، به طور گسترده از مواد دیرگداز در قلب راکتور استفاده می‌شود. |
| تهماند |
| فرایند غنی‌سازی مقدار ماده‌ای که در حالت مانا و زمان معین، در یک کارخانة جداسازی ایزوتوپها یا قسمتی متعلق به آن، تحت آمایش باشد. |
| راکتور همگن |
| راکتوری که درآن، مواد قلب چنان توزیع شده‌اند که مشخصه‌های نوترون آن را بتوان با فرض توزیع همگن مواد در سراسر قلب، به دقت تشریح کرد. |
| داغ |
| بسیار پرتوزا. رجوع شود به:hot Atom |
| اتم داغ |
| اتمی در حالت انرژی برانگیخته یا دارای انرژی جنبشی بالاتر از سطح گرمایی محیط اطراف آن، که معمولاً ناشی از فرایندهای هستهای است. |
| سلول داغ |
| محفظه‌ای با حفاظ قوی برای مواد با پرتوزایی بالا.یادآوری ـ محفظة مزبور می‌تواند برای به‌کارگیری یا فرابری این مواد با ابزارهای از راه دور، یا انبار کردن آنها مورد استفاده قرار گیرد. |
| کانال داغ |
| کانال سوختی که در آن، دما در بالاترین حد باشد. |
| ضریب (ایمنی) کانال داغ |
| ضریب ایمنی متناظر با نسبت بیشینه تغییر انتالپی در صورت بروز حادثه، به تغییر اسمی انتالپی در کانال داغ. |
| ضریب کانال داغ |
| نسبت تغییر در انتالپی خنک‌کننده در یک کانال سوخت با بیشترین تغییر، به میانگین تغییر در قلب راکتور. |
| نقطة داغ |
| نقطه‌ای بین قوطی و خنک‌کننده که در آن، بیشترین افزایش دما به وقوع می‌پیوندد. |
| ضریب نقطة داغ |
| ایمنی هستهای ضریب ایمنی که به وسیلة آن، اختلاف دمای اسمی بین قوطی و خنک‌کننده در نقطة داغ چند برابر می‌شود تا مقدار اختلافی را به دست دهد که در صورت وقوع یک حادثه، پارامترهای انتقال حرارت به بیشینه‌های مجاز خود می‌رسند. |
| آمادهباش داغ |
| وضعیت خاموشی که در آن، یک راکتور هستهای در دمایی نزدیک به دمای در حال کار نگهداری می‌شود. رجوع شود به: Cold Shutdown |
| آزمون داغ |
| آزمون روش، فرایند، دستگاه یا وسایل اندازه‌گیری و کنترل، تحت شرایط کار عادی و در سطوح تابشی که انتظار می‌رود. |
| ناپایداری هیدرودینامیکی |
| ناپایداری در جریان خنک‌کننده که ممکن است برای ترکیب معینی از سرعت جریان و توان به وجود آید. |
Hydromagnetic Instability | |
| ناپایداری هیدرومغناطیسی |
| ناپایداری که از حرکت ماکروسکوپی یک شارة رسانا (مایع یا پلاسما) در نتیجة برهمکنش آن با میدان مغناطیسی پدید می‌آید.مثال- ناپایداری تبادلی و ناپایداری کینک |
| موج هیدرومغناطیسی |
| موج مادی که به علت حضور میدان مغناطیسی در یک شارة رسانا (برای مثال پلاسما) منتشر می‌شود.یادآوری ـ چنین امواجی به وسیلة انتقال خطوط نیروی میدان مغناطیسی “منجمد” در شاره مشخص می‌شوند، بنابراین تمایل دارند با خطوط نیرو حرکت کنند. |
| هیدرومغناطیس |
| موضوع‌هایی که به حرکت شاره‌های رسانای الکتریکی (مایعات و پلاسما) که با میدان مغناطیسی برهمکنش می‌کنند، می‌پردازد. |
| آبشار ایدهآل |
| جداسازی ایزوتوپها آرایشی از مراحل جداکننده با اندازه‌های متغیر که برای یک جداسازی مشخص با جریان کمینه، طراحی شده باشد. |
| دمای افروزش |
| دمایی که در آن، انرژی ذخیره شده در پلاسما توسط فرایند گداخت، دقیقاً برابر با اتلاف انرژی (مثلاً از طریق فرایندهای تابش) است. |
| پارامتر برخورد |
| کمترین فاصلة بین دو ذرة برهمکنش‌کننده تحت پراکندگی کشسان که از کنار هم عبور می‌کنند، بدون آن که پراکندگی به وجود آید. |
| تابع اهمیت |
| میانگین شمار مجانبی نوترون‌ها در یک سیستم بحرانی که از نوترونی با مکان و سرعت مفروض ناشی شده باشد.یادآوری ـ این شمار با چگالی شار نوترون الحاقی متناسب است. |
Improved Nuclear Material | |
| مادة هستهای اصلاح شده |
| |
| پراکندگی ناهمدوس |
| نوعی پراکندگی که درآن، هیچ رابطة معینی بین فازهای امواج پراکنده و فرودی وجود ندارد. |
Independent Fission Yield | |
| بهرة شکافت مستقل |
| کسر شکافت‌هایی که قبل از وقوع هر گونه واپاشی بتا یا گاما موجب تولید نوکلییدی ویژه می‌شوند |
| راکتور چرخه غیرمستقیم |
| راکتوری که در آن، خنککنندة اولیه به منظور تولید توان مفید، گرمای خود را به خنککنندة ثانویه انتقال دهد. |
Indirectly Ionizing Particle | |
| ذرة غیرمستقیم یونساز |
| ذره‌ای بدون بار (نوترون، فوتون وغیره) که قادر است ذرات مستقیم یونساز را آزاد و یا یک تبدیل هستهای را آغاز کند. |
Indirectly Ionizing Radiation | |
| تابش غیرمستقیم یونساز |
| تابشی متشکل از ذرات غیرمستقیم یونساز. |
Individual Photographic Dosimeter | |
| دزسنج عکاسی فردی |
| نوعی دزسنج بر مبنای استفاده از امولسیون عکاسی که بستگی انرژی آن می‌تواند به وسیلة صافی‌ها تعدیل شود. |
| واکنش هستهای القایی |
| واکنش هستهای که با برهمکنش یک ذره با یک هسته آغاز می‌شود. |
| پرتوزایی القایی |
| پرتوزایی القا شده توسط تابشدهی. |
| پراکندگی غیرکشسان |
| نوعی پراکندگی که در آن، انرژی جنبشی کل تغییر کند. |
| محصورسازی لختی |
| محصورسازی دینامیکی و غیرمغناطیسی پلاسما توسط نیروهای لختی، مورد استفاده در سیستم‌های تپیده با چگالی خیلی بالا (فشار بالا) که در آنها امکان محصورسازی استاتیکی وجود ندارد. |
Infinite Multiplication Constant | |
| ثابت تکثیر نامتناهی |
| |
Infinite Multiplication Factor | |
| ضریب تکثیر نامتناهی |
| |
| ذاتاً پایدار |
| راکتور دارای این مشخصه که افزایش راکتیویتة مثبت، قبل از بروز هرگونه فرایند نامطلوب، توسط پسخورهای راکتیویتة منفی جبران می‌شود. |
| عکس ساعت |
| واحد راکتیویته برابر با افزایش راکتیویتة یک راکتور بحرانی که ثابت زمانی راکتور برابر یک ساعت را ایجاد می‌کند.یادآوری ـ شکل کوتاه شدة Inverse Hour |
| معادلة عکس ساعت |
| معادله‌ای که راکتیویتة یک راکتور را به ثابت زمانی آن مربوط می‌سازد. |
Initial Conversation Ratio | |
| نسبت تبدیل اولیه |
| نسبت تبدیل آنی در یک راکتور، پیش از آن که فرسایش سوخت قابل ملاحظه‌ای صورت گرفته باشد. |
| قلب اولیه |
| قلب محتوی اولین سوخت بارگذاری شده در یک راکتور. |
| تابش ترمزی داخلی |
| تابش ترمزی که با گسیل یا جذب یک ذرة باردار توسط هسته همراه باشد. |
| موجودی درون فرایندی |
| مقدار مادة موجود در دیگ‌های مختلف و قسمت‌هایی از یک فرایند در یک زمان مشخص. رجوع شود به: Hold-Up |
Input Accountability Tank | |
| مخزن با قابلیت حسابرسی ورودی |
| مخزنی است که می‌توان در آن یک دستة حل شده را جمع‌آوری کرد و حجم، چگالی و غلظت آن را تعیین نمود. |
| بازرسی |
| پادمان بررسی تأسیسات هستهای توسط بازرسان، به منظور تعیین این که آیا انحراف در مواد هستهای در آن صورت گرفته است یا خیر. یادآوری ـ بازرسی ممکن است بر مبنای اصول ملی یا مثلاً توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نتیجة توافق بین‌المللی انجام پذیرد. |
| ادارة بازرسی |
| پادمان ارگان ملی یا بین‌المللی که طبق قانون مسئول بازرسی مربوط به مواد هستهای است. |
| دز جذبی انتگرال |
| انتگرال دز جذبی روی جرم مادة تابش‌دیده در حجم مورد نظر. یادآوری 1- این کمیت با انرژی داده شده به ماده در آن حجم برابر است. یادآوری 2- این کمیت معمولاً برحسب کیلوگرم ـ گری بیان می‌شود (قبلاً برحسب گرم ـ راد بیان می‌شد). |
| آزمایش انتگرالی |
| آزمایشی که در مورد اثر کلی (انتگرال) چندین پارامتر یا فرایند موجود در یک سیستم، و نه راجع به اثرات جداگانه (دیفرانسیل) آنها، اطلاعاتی به دست می‌دهد. |
| راکتیویتة انتگرالی |
| تغییر در راکتیویته در نتیجة خارج کردن یک میلة کنترل از مکانی مشخص در قلب. |
| راکتور انتگرالی |
| راکتوری که در آن، مبدل گرما در داخل دیگ راکتور بین مدارهای خنککنندة اولیه و ثانویه قرار دارد. |
| ناپایداری تبادلی |
| ناپایداری مگنتوهیدرودینامیکی که درآن، پلاسما مکانش را با میدان مغناطیسی مبادله می‌کند.یادآوری ـ ناپایداری فوق، ناپایداری فلوت‌گونه نیز نامیده می‌شود، به دلیل این که انتظار می‌رود فصل مشترک بین پلاسما و میدان مغناطیسی به شکل فلوت در آید. |
| حد همبندی |
| مقدار حدی یک پارامتر عملیاتی که در آن اعمال معینی به طور خودکار متوقف می‌شوند، مثلاً عمل عقب کشیدن بیشتر میله‌های کنترل. |
Intermediate Coolant Circuit | |
| مدار خنککنندة واسطه |
| مدار خنککنندة سدیمی در یک راکتور سریع خنک‌شوندة سدیمی که گرما را از مدار خنککنندة اولیة پرتوزا به مدار محتوی محیط کاری، مانند آب، منتقل می‌کند. این عمل از تماس بین خنککنندة پرتوزا و آب جلوگیری می‌کند. |
| نوترون میانی |
| |
Intermediate Range Monitor | |
| نمایشگر گسترة میانی |
| دستگاهی برای دیده‌بانی توان راکتور در بازة توان میان گسترة چشمه وگسترة توان. |
| راکتور میانی |
| راکتوری که در آن، شکافت عمدتاً توسط نوترون‌های میانی ایجاد می‌شود. |
Intermediate Spectrum Reactor | |
| راکتور بیناب میانی |
| راکتوری که در آن، شکافت عمدتاً توسط نوترون‌های میانی ایجاد می‌شود. |
| انبار واسطه |
| تأسیسات ذخیره‌سازی که در آن پسماند پرتوزا یا سوخت مصرف شده تحت شرایط کنترل شده، به طور موقت نگهداری می‌شوند. |
| ضریب قلهسازی درونی |
| نسبت چگالی توان موضعی بیشینه به چگالی توان میانگین، در قسمتی از دستة سوخت. |
| نقص میاننشین |
| شبکه نقص نقطه‌ای که از قرار گرفتن یک یون یا اتم اضافه میان جایگاه‌های عادی یک شبکة بلوری تشکیل می‌شود و باعث تغییر شکل شبکه در اطراف آن می‌گردد. |
| جایگیری ناوردا |
| فن ریاضی در نظریة ترابرد که می‌توان با آن پارامترهای اساسی یک ساختار (به عنوان مثال، ضرایب بازتاب) را، بدون تشریح جزئیات چگالی شار نوترون موجود در آن ساختار، به دست آورد. |
| تغییر موجودی |
| پادمان افزایش یا کاهش، برحسب دسته‌های مادة هستهای در یک ناحیة موازنة مواد. |
| دریافت موجودی |
| پادمان عمل صورت گرفته توسط کاربر تأسیسات هستهای به منظور تعیین مقدار موجودی در تمام نواحی موازنة مواد، در یک زمان معین. |
| اخذ موجودی |
| پادمان عمل صورت گرفته توسط کاربر تأسیسات هستهای به منظور تعیین مقدار موجودی در تمام نواحی موازنة مواد، در یک زمان معین. |
| یون |
| اتم، مولکول یا پاره‌ای از مولکول که با از دست دادن یا گیر انداختن الکترون‌ها، بار الکتریکی کسب کرده است. |
| ناپایداری اکوستیکی یون |
| میکروناپایداری الکترواستاتیکی ناشی از نوسانات پلاسمای یونی که توسط یک جریان الکتریکی کوچک واداشته شده‌اند، یعنی یک حرکت نسبی بین یون‌ها و الکترون‌ها در راستای خطوط میدان مغناطیسی. |
| موج یونی اکوستیکی |
| موج یونی با بسامد پایین که در آن، سرعت جابجایی یون و الکترون تقریباً برابر است و هیچ پاشندگی در موج وجود ندارد، زیرا سرعت فاز مستقل از بسامد آنها است.یادآوری ـ به دلیل این دو ویژگی، چنین امواجی مشابه امواج عادی صوت هستند و بنابراین نام آنها شبیه امواج صوتی است. تنها تفاوت در عدم خنثایی (متناسب با دامنة امواج و مربع بسامد آنها) می‌باشد که با ایجاد یک میدان الکتریکی بار فضائی منجر به جفت‌شدگی بین حرکت جمعی یون‌ها و الکترون‌ها می‌شود. |
| دز یونی |
| کل بار الکتریکی یون‌های هم‌علامت که توسط هر تابش یونساز در یک عنصر حجمی از هوا به وجود آمده باشد، تقسیم بر جرم آن عنصر.یادآوری ـ دز یونی گاهی برحسب کولن بر کیلوگرم بیان می‌شود (قبلاً برحسب رنتگن بیان می‌شد). |
| بسامد پلاسمای یونی |
| |
| موج یونی صوتی |
| موج یونی با بسامد پایین که در آن، سرعت جابجایی یون و الکترون تقریباً برابر است و هیچ پاشندگی در موج وجود ندارد، زیرا سرعت فاز مستقل از بسامد آنها است.یادآوری ـ به دلیل این دو ویژگی، چنین امواجی مشابه امواج عادی صوت هستند و بنابراین نام آنها شبیه امواج صوتی است. تنها تفاوت در عدم خنثایی (متناسب با دامنة امواج و مربع بسامد آنها) می‌باشد که با ایجاد یک میدان الکتریکی بار فضائی منجر به جفت‌شدگی بین حرکت جمعی یون‌ها و الکترون‌ها می‌شود. |
| دمای یون |
| دمای جنبشی یون‌ها. |
| آهنگ دز یونی |
| نمو دز یونی طی بازة زمانی به اندازة کافی کوچک، تقسیم بر آن بازة زمانی. |
| تابش یونساز |
| تابش متشکل از ذرات مستقیم یا غیرمستقیم یونساز، یا ترکیبی از این دو.یادآوری ـ در حوزه‌های مقررات و حفاظت در برابر تابش، معمولاً نور مرئی و فرابنفش مستثنی می‌شوند. |
| ناپایداری یون ـ موج |
| میکروناپایداری الکترواستاتیکی ناشی از نوسانات پلاسمای یونی که توسط یک جریان الکتریکی کوچک واداشته شده‌اند، یعنی یک حرکت نسبی بین یون‌ها و الکترون‌ها در راستای خطوط میدان مغناطیسی. |
| نمایشگر گسترة میانی (مخفف) |
| دستگاهی برای دیده‌بانی توان راکتور در بازة توان میان گسترة چشمه وگسترة توان. |
| تابشدهی |
| پرتو‌دهی (435) با تابش یونساز. |
| کانال تابشدهی |
| روزنه‌ای در حفاظ راکتور به درون راکتور که در آن، تابش‌دهی‌ها انجام می‌گیرند. |
Irradiation Embrittlement | |
| تردی ناشی از تابشدهی |
| کاهش قابلیت نرم‌شدگی ماده در اثر تابشدهی. |
| راکتور تابشدهی |
| راکتوری که عمدتاً به عنوان چشمة تابش هستهای برای تابشدهی مواد و یا اهداف پزشکی به کار می‌رود.یادآوری ـ انواع راکتورهای موجود در این رده عبارتند از:الف) راکتور تولید ایزوتوپ ب) راکتور تابشدهی مواد غذایی ج) راکتور شیمی ـ هستهای د) راکتور فرابری مواد و) راکتور تابشدهی زیست پزشکی ه ) راکتور آزمایش مواد (می‌تواند یک راکتور پژوهشی نیز باشد). |
| مجموعه لوازم تابشدهی |
| مجموعه‌ای برای قرار دادن در راکتور، حاوی موادی برای تابشدهی آزمایشی، به همراه دستگاه‌هایی برای اندازه‌گیری (و گاهی کنترل) شرایطی که تابشدهی در آنها انجام می‌پذیرد. |
| ایزودیافرها |
| نوکلییدهایی که اختلاف بین شمار نوترون‌ها و پروتون‌هایشان یکسان است. |
| همدز |
| بیانگر مکان هندسی نقاطی که دز جذبی در آنها یکسان باشد. |
| شیر ایزولاسیون |
| شیر تعبیه شده در سیستم‌های لوله‌بندی گذرنده از پوشش ایمنی راکتور که هدف از آن، قطع ارتباط بین سیستم پوشش ایمنی و لوله‌های مذکور می‌باشد. |
| جداسازی ایزومری |
| جداسازی شیمیایی یک نوکلیید ازهستة مادر ایزومری آن، در نتیجة تغییرات شیمیایی توسط برانگیختگی اتمی یا مولکولی در یک گذار ایزومری. |
| حالت ایزومری |
| حالت برانگیختة هستهای با عمر متوسطی که برای مشاهده شدن، به اندازة کافی طولانی باشد. |
| گذار ایزومری |
| گذار یک هسته از حالت ایزومری (نیمه پایدار) به حالتی با انرژی پایین‌تر، معمولاً به حالت پایة هسته، که با گسیل تابش گاما همراه باشد. |
| ایزوتونها |
| نوکلییدهایی که دارای شمار مساوی نوترون‌ها ولی اعداد اتمی متفاوت هستند. |
| جداسازی ایزوتوپها |
| جداسازی یک یا چند ایزوتوپ از ایزوتوپ‌های دیگر یک عنصر. |
| کارخانة جداسازی ایزوتوپها |
| کارخانه‌ای برای جداسازی ایزوتوپ‌های مختلف یک عنصر.یادآوری ـ این اصطلاح تأسیسات ذخیره‌سازی کارخانه و بخش‌های تجزیه و تحلیل شیمیایی را نیز دربرمی‌گیرد. |
| ایزوتوپها |
| نوکلییدهایی که دارای عدد اتمی یکسان ولی اعداد جرمی مختلف هستند. |
| فراوانی ایزوتوپی |
| شمار نسبی اتم‌های یک ایزوتوپ خاص در مخلوطی از ایزوتوپ‌های یک عنصر که به صورت کسری از تمام اتم‌های عنصر بیان می‌شود. |
| تبادل ایزوتوپی |
| تبادل دو اتم ایزوتوپی بین دو مولکول مختلف یا بین موقعیت‌های مختلف در یک مولکول. |
| مولد توان ایزوتوپی |
| مولدی که گرمای تولید شده توسط نوکلیید پرتوزا را به جریان الکتریکی تبدیل می‌کند؛ معمولاً این کار توسط تبدیل گرمابرقی یا گرمایونی صورت می‌پذیرد. |
| ردیاب ایزوتوپی |
| ردیابی متشکل از همان عنصری که مورد ردیابی قرار گرفته است؛ ولی با ترکیب ایزوتوپی متفاوت. |
Iterated Fission Expectation | |
| چشم‌داشت شكافت مكرر |
| مقدار میانگین شمار شکافت‌ها در هر نسل پس از گذشت چندین نسل، حاصل از نوترون‌های پدید آمده از نوترونی معین در یک راکتور بحرانی. |
Iterated Fission Probability | |
| احتمال شکافت مکرر |
| مقدار میانگین شمار شکافت‌ها در هر نسل پس از گذشت چندین نسل، حاصل از نوترون‌های پدید آمده از نوترونی معین در یک راکتور بحرانی. |
