الف – پرداخت وجه بحساب وب سایت ایران ترجمه(شماره حساب)ب- اطلاع جزئیات به ایمیل irantarjomeh@gmail.comشامل: مبلغ پرداختی – شماره فیش / ارجاع و تاریخ پرداخت – مقاله مورد نظر --مقالات آماده سفارش داده شده پس از تایید به ایمیل شما ارسال خواهند شد.
قیمت
قیمت این مقاله: 38000 تومان
(ایران ترجمه - Irantarjomeh)
توضیح
بخش زیادی از این مقاله بصورت رایگان ذیلا قابل مطالعه می باشد.
شماره
۸
کد مقاله
IND08
مترجم
گروه مترجمین ایران ترجمه – irantarjomeh
نام فارسی
استفاده از برنامه ریزی سلسله مراتبی برای تصمیم گیری در سیستم های کاربردی مهندسی: برخی از چالش ها
نام انگلیسی
USING THE ANALYTIC HIERARCHY PROCESS FOR DECISION MAKING IN ENGINEERING APPLICATIONS: SOME CHALLENGES
تعداد صفحه به فارسی
۳۲
تعداد صفحه به انگلیسی
۱۱
کلمات کلیدی به فارسی
تصمیم گیری چند معیاره، برنامه ریزی سلسله مراتبی، مقایسه ها یا ملاحظات جفتی
Inter’l Journal of Industrial Engineering: Applications and Practice; Department of Industrial and Manufacturing Systems Engineering Louisiana State University; School of Hotel, Restaurant and Recreation Management The Pennsylvania State University
کشور
ایالات متحده
استفاده از برنامه ریزی سلسله مراتبی برای تصمیم گیری در سیستم های کاربردی مهندسی: برخی از چالش ها
چکیده
در بسیاری از سیستم های کاربردی مهندسی صنایع تصمیم نهایی بر مبنای ارزیابی تعدادی از گزینه ها بر حسب برخی از معیارهای مشخص می باشد. این مشکل هنگامی که معیارها بر حسب واحدهای مختلف بیان گردند یا به هنگامی که داده های مربوطه به سختی قابل تعیین کیفیت هستند ممکن است بسیار سخت گردد. برنامه ریزی سلسله مراتبی (AHP) یک دیدگاه موثر در تعامل با این نوع از مشکلات تصمیم گیری می باشد. این مقاله برخی از مسایل کاربردی و محاسباتی شامل شده به هنگام استفاده از روش AHP در سیستم های کاربردی مهندسی را تشریح می نماید.
اهمیت: در بسیاری از کاربردهای مهندسی تصمیم نهایی منوط به ارزیابی یکسری از گزینه های مرتبط بر حسب تعدادی از معیارهای تصمیم گیری خواهد بود. چنین موردی ممکن است یک کار مشکل باشد و بر این مبنا برنامه ریزی سلسله مراتبی به نظر فراهم آورنده راهکاری موثر جهت مشخص نمودن چند و چون داده های مرتبط به طور مناسب می باشد. با این حال، مسایل حیاتی بسیاری وجود دارند که یک فرد تصمیم گیرنده می بایست از آنها آگاه باشد.
کلمات کلیدی:تصمیم گیری چند معیاره، برنامه ریزی سلسله مراتبی، مقایسه ها یا ملاحظات جفتی
برنامه سلسله مراتبی در سیستم های کاربردی مهندسی
۱- مقدمه
فرایند یا برنامه ریزی سلسله مراتبی (AHP) یک دیدگاه تصمیم گیری چند معیاره می باشد که به وسیله Saaty (1977 و ۱۹۹۴) ارائه گردید. AHP توجه محققین بسیاری را به خود جلب نمود که علت آن نیز ویژگی های ممتاز ریاضی این روش و این حقیقت می باشد که داده های مورد نیاز ورودی تقریبا به طور آسانی حاصل می گردند. AHP یک ابزار پشتیبانی از تصمیم گیری می باشد که می توان از آن جهت حل مشکلات پیچیده تصمیم گیری استفاده نمود. این برنامه از یک ساختار سلسله مراتبی چند سطحی مرتبط با موضوعات، معیارها، زیرمعیارها و روش های جایگزین یا گزینه های مشخصه استفاده می نماید. داده های مرتبط با استفاده از مجموعه ای ملاحظات جفتی حاصل می آید. این مقایسه ها یا ملاحظات جهت حاصل آوردن وزن های اهمیت معیارهای تصمیم گیری و برآوردهای نسبی عملکرد جایگزین ها بر حسب هر معیار تصمیم گیری واحد مورد استفاده قرار می گیرند. در صورتی که مقایسه ها به صورت کامل سازگار نباشند، این سیستم مکانیزمی را برای ارتقای سازگاری یا ثبات فراهم می آورند.
رویه تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) نقش مهمی را در بسیاری از مشکلات زندگی حقیقی ایفا می نماید. شاید اغراق نباشد تا این بحث را مطرح نماییم که تقریبا هر موسسه محلی یا سازمان های فدرال، صنایع یا فعالیت های تجاری، به طرقی، اقدام به ارزیابی مجموعه ای از راه های انتخابی یا جایگزین بر حسب معیارهای تصمیم گیری می نمایند. غالب مواقع این معیارها با یکدیگر در تضاد می باشند. حتی غالب مواقع جمع آوری داده های مربوطه نیز بسیار گران قیمت تمام خواهند شد.
برنامه سلسله مراتبی در سیستم های کاربردی مهندسی
۲- ساختار مشکل تصمیم گیری مطرح شده
ساختار مشکل تصمیم گیری نوعی که در این مقاله مدنظر است شامل یک شماره، تحت عنوان M، از جایگزین ها و یک شماره، تحت عنوان N از معیارهای تصمیم گیری می باشد. هر جایگزین را می توان بر حسب معیار تصمیم گیری و اهمیت نسبی (وزن) هر معیار مورد ارزیابی قرار داد. اجازه دهید تا aij (i=1,2,3,…,M و N=1,2,3,…,N) معرف مقدار عملکرد i امین جایگزین (همانند Ai) برحسب j امین معیار (همانند Cj ) باشد. به علاوه Wj نیز به عنوان وزن معیار Cj مشخص شده است. بنابراین هسته مشکل MCDM نوعی را می توان از طریق ماتریس تصمیم ذیل مشخص نمود:
برنامه سلسله مراتبی در سیستم های کاربردی مهندسی
۳- برنامه ریزی سلسه مراتبی
برنامه ریزی سلسه مراتبی تحلیلی (AHP) و استفاده ملاحظات زوجی آن سبب بوجود آمدن بسیاری از روش های تصمیم گیری دیگر شده است. علاوه بر پذیرش وسیع آن، این سیستم همچنین به وجود آورنده برخی از انتقادهای قابل توجهی نیز بوده است که در هر دو سطوح تئوریکی و عملی مطرح گردیده است. از همان روز های اول این موضوع مشخص شد که مشکلاتی در زمینه روشی که ملاحظات زوجی و روشی که AHP اقدام به ارزیابی جایگزین ها می نمایند وجود دارد. در ابتدا، Belto و Gear (1983) مشخص نمودند که AHP ممکن است سبب وارونه سازی رتبه بندی جایگزین ها و به هنگامی شود که یک جایگزین مساوی با یکی از جایگزین های موجود قبلی گردد. به منظور فائق آمدن بر این مشکل، Belto و Gear پیشنهاد نمودند که هر ستون ماتریس تصمیم گیری AHP می بایست به وسیله حداکثر ورودی آن ستون تقسیم بندی شود. بنابراین آنها یک نوع اصلی AHP که تحت عنوان revised-AHP مورد بازنگری قرار گرفته یا اصلاح شده خوانده می شود را ارائه نمودند. متعاقبا، Saaty (1994) گونه قبلی AHP را مورد پذیرش قرار داد که هم اکنون تحت عنوان مد ایده آل Ideal Mode AHP خوانده می شود. علیرغم revised-AHP اصلاح شده، نویسنده های دیگر همچنین انواع دیگر AHP اصلی را پیشنهاد نمودند. با این وجود، AHP (در مد اصلی یا مد ایده آل) به عنوان گسترده ترین روش پذیرفته شده مشخص گردیده و به وسیله غالب روش های … مطمئن مورد توجه قرار گرفت.
۱-۳٫ استفاده از ملاحظات زوجی
یکی از مهمترین مراحل حیاتی در بسیاری از روش های تصمیم گیری برآورد دقیق داده های مربوطه می باشد. این در حقیقت مشکلی است که تنها محدود روش AHP نیست، بلکه برای بسیاری از روش های دیگر که نیازمند اطلاعات کیفی صریح از سوی تصمیم گیرنده می باشد حیاتی است. اغلب مواقع داده های کیفی را نمی توان بر حسب مقادیر مطلق مورد شناسایی قرار داد. به طور مثال، «ارزش یک نرم افزار کامپیوتری خاص بر حسب معیار پذیرش و انطباق کاربر چیست؟» با آنکه اطلاعات در خصوص سوالات قبلی، در زمینه اتخاذ تصمیم صحیح، می توانند حیاتی باشند، این امر بسیار مشکل است، البته اگر ناممکن نباشد، تا اقدام به مشخص نمودن چند و چون آنها به صورت دقیق نماییم. بنابراین، بسیاری از روش های تصمیم گیری سعی در تشخیص اهمیت نسبی / وزن نسبی جایگزین ها بر حسب هر یک از معیارهای شامل شده در یک مشکل تصمیم گیری خاص خواهند نمود.
۲-۳٫ یک مثال عددی
در نظر بگیرید که سه سیستم کامپیوتری جایگزین که تشریح شدند می بایست بر حسب چهار معیار تصمیم گیری مورد ارزیابی قرار گیرند که عبارتند از: قابلیت توسعه سخت افزار، قابلیت حفظ و نگهداری سخت افزار، موجود بودن بودجه و ویژگی های کاربر پسندی سیستم عامل و نرم افزارهای مرتبط. در صورتی که باید معیارهای بیشتری را مدنظر قرار دهیم، لازم است تا این مثال را بر این مبنا بیشتر گسترش دهیم. در نظر بگیرید که سیستم های سنجشی ذیل معرف ماتریس های قضاوت منطبق با ملاحظات زوجی می باشند. همچنین توجه شود که بردارهای الویت منطبق (برای معیارهای خاص) و ضرایب سازگاری نیز بر این مبنا مشخص شده اند. اولین این ماتریس مشابه با موردی می باشد که در زیر بخش قبلی مورد آنالیز قرار گرفته است و بنابراین در این بخش حذف شده است (توجه شود که بردارهای الویت عبارتند از: (۷۵۴/۰، ۱۸۱/۰، ۰۶۵/۰) و ۱۳۶/۳ = lmax، ۰۶۸/۰ = CI و ۱۱۷/۰ = CR).
برنامه سلسله مراتبی در سیستم های کاربردی مهندسی
۴- برخی از موارد عدم ثبات عددی با توجه به AHP
در مبحث Triantaphyllou و Mann (1989) چهار روش تصمیم گیری چند معیاره وجود دارد: AHP، revised AHP اصلاح شده (همانند مد ایده آل AHP)، مدل مجموع وزنی (WSM) (Fishburn، ۱۹۶۷)، و مدل محصول وزنی (WPM) (Miller و Starr، ۱۹۶۹) بر حسب دو معیار مورد ارزیابی تحت بررسی قرار گرفتند. آن مطالعه بر روی مرحله آخری هر روش MCDM تمرکز دارد که شامل پردازش ماتریس تصمیم گیری نهایی است. این بدان معناست که، با توجه به وزن های عملکرد نسبی معیار تصمیم گیری و عملکرد جایگزین ها بر حسب هر یک از معیارهای تصمیم گیری، می توان مشخص نمود که رتبه هر یک از جایگزین ها (یا الویت های نسبی هر یک از جایگزین ها) چیست.
۱-۴٫ آزمایش AHP اولیه با استفاده معیار ارزیابی اول
مثال ۱: در نظر بگیرید که ماتریس ذیل معرف مقادیر حقیقی می باشند، که بر حسب واحدهای یکسانی اندازه گیری شده اند (همانند دلار آمریکا) که برای سه جایگزین A1، A2 وA3 بر حسب سه معیار با وزن های اهمیت ذیل مورد برآورد قرار گرفته اند: w1 = 8/13، w2 = 2/13 و w3 = 313. در نظر بگیرید که این معیارها جزء معیارهای سودمند محسوب می شوند. بدان معنا که هر چه مقدار بیشتر باشد آن معیار بهتر خواهد بود. مشکلاتی همانند این مورد به عنوان مسایل کاملا شایع و به هنگامی مطرح خواهند بود که فردی تمایل داشته باشد که به طور مثال اقدام به انجام مطالعه اقتصاد مهندسی نماید.
۲-۴٫ بررسی AHP اصلی با استفاده از معیار ارزیابی ثانویه
مثال ۲: در نظر داشته باشید که مورد ذیل به عنوان ماتریس بردارهای ویژه حاصله به وسیله فرایند AHP مطرح است. بدان معنا که این ماتریس حاوی مقادیر نسبی برای اهمیت جایگزین ها به جای مقادیر حقیقی می باشد. در نظر بگیرید که این معیارها دارای وزن w1 = 2/7، w2 = 2/7 و w3 = 3/7 می باشند.
برنامه سلسله مراتبی در سیستم های کاربردی مهندسی
۵- نتیجه گیری و مباحث
AHP فراهم آورنده یک دیدگاه مناسب برای حل مشکلات MCDM پیچیده در مهندسی می باشد. لازم است تا بدین موضوع توجه شود که یک بسته نرم افزاری تحت عنوان Expert Choice (1990) وجود دارد که به طور معنی داری در تعامل با پذیرش گسترده روش AHP فعالیت می نماید. با این وجود، با توجه بدانکه این مبحث مسایل مطرح شده را با نشان دادن مثال هایی عنوان داشته است، استفاده آن در مشکلات مهندسی را می بایست با احتیاط دنبال نمود. شواهد مکفی دال بر این مسئله وجود دارد که توصیه های ارائه شده به وسیله AHP را نباید به صورت تحت الفظی مورد پذیرش قرار داد. در حقیقت، هر چه که مقادیر الویت نهایی به یکدیگر نزدیکتر باشند، لازم است تا دقت بیشتری از طرف کاربران اعمال گردد.
ملاحظات فوق این نکته را اذعان می دارند که روش های MCDM را می بایست به عنوان ابزارهای پشتیبانی تصمیم گیری به کار گرفت و نه به عنوان ادواتی برای حاصل آوردن پاسخ نهایی. جهت یافتن بهترین راه حل درست برای یک مشکل MCDM نمی توان هرگز به روش های انسانی به طور کامل اطمینان داشت. نتیجه گیری های این راه حل را می بایست به میزان نسبی مدنظر قرار داده و آنها را تنها به عنوان شاخص هایی در این زمینه متصور شد که کدامیک از آنها ممکن است بهترین پاسخ را فراهم آورند. با وجود آنکه جستجو برای یافتن بهترین روش MCDM ممکن است هرگز به انتها نرسد، تحقیقات در زمینه تصمیم گیری هنوز نیز به عنوان یک مورد کاملا حیاتی و با ارزش در کاربردهای بسیار علمی و مهندسی همچنان مطرح است.
لطفا به جای کپی مقالات با خرید آنها به قیمتی بسیار متناسب مشخص شده ما را در ارانه هر چه بیشتر مقالات و مضامین ترجمه شده علمی و بهبود محتویات سایت ایران ترجمه یاری دهید.
